“Tentoryum” terimi genellikle beyindeki bir yapı olan tentorium cerebelli’ye atıfta bulunur.

Tentoryum kelimesi, “çadır” anlamına gelen Latince tendo kelimesinden gelmektedir. Serebellumu serebrumdan ayıran, meninkslerin en dış tabakası olan dura mater kıvrımıdır. Tentoryum, tepesi başın arkasına doğru bakan ve tabanı şakak kemiğinin petröz kısmına dayanan bir çadır şeklindedir.

Anatomi ve Yapı

Tentoryum serebelli, serebellumu oksipital lobların alt kısmından ayıran dura mater kıvrımıdır. Çadır şeklindedir ve serebellumun üstünü kaplar.

Bileşenler

• Serbest Kenar: Bu, orta beynin çıkıntı yaptığı tentorial çentiği veya incisurayı içerir.
• Ekli Kenar: Bu, kafatasının iç yüzeyine, özellikle enine sinüs boyunca tutturulmuştur.
• Tentorial Yüzey: Üst yüzey serebrumun oksipital loblarını desteklerken, alt yüzey serebellumu kaplar.

İşlev

Tentoryum serebelli’nin birincil işlevi beyne destek ve koruma sağlamaktır. Beyincik ve oksipital lobları fiziksel olarak ayrı tutarak kranial boşluğu supratentorial ve infratentorial bölmelere ayırır.

Klinik Önem

Tentorial Herniasyon

Kafa içi basıncın artması durumunda, beynin bir kısmı tentoryal çentikten fıtıklaşarak beyin sapının sıkışmasına neden olabilir. Bu, acil müdahale gerektiren hayatı tehdit eden bir durumdur.

Geçici Gözyaşları

Yaralanmalar veya ameliyatlar tentoryumda yırtıklara neden olarak potansiyel beyin omurilik sıvısı sızıntısına veya diğer komplikasyonlara yol açabilir.

İlişkili Patolojiler

Tentoryal menenjiyomlar gibi bazı tümörler veya kistler tentoryumun yakınında gelişebilir veya tentoryumu tutabilir.

Cerrahi Hususlar

Tentoryumun karmaşık anatomisi, posterior fossayı içeren beyin cerrahisi prosedürleri sırasında sıklıkla dikkate alınır.

Tarih

Tentoryum ilk olarak MS 2. yüzyılda Yunan hekim Galen tarafından tanımlandı. Buna “beynin çadırı” adını verdi. Galen tentoryumun serebellumu serebrumdan koruduğuna inanıyordu.

16. yüzyılda İtalyan anatomist Andreas Vesalius tentoryumun daha ayrıntılı bir tanımını yaptı. Ayrıca tentoryumun, serebrumun iki yarımküresini ayıran başka bir dura mater kıvrımı olan falx cerebri’ye bağlı olduğunu da gösterdi.

17. yüzyılda İngiliz doktor Thomas Willis tentoryuma modern adını verdi. Ayrıca tentoryumun beynin konumunu korumak ve beynin kafatasının tabanındaki açıklık olan foramen magnumdan fıtıklaşmasını önlemek için önemli olduğunu gösterdi.

18. yüzyılda Fransız anatomist Antoine Portal tentoryumun beyin omurilik sıvısını beyinden boşaltmak için de önemli olduğunu gösterdi.

20. yüzyılda tentoryum anlayışımızda daha fazla ilerleme oldu. Artık tentoryumun hidrosefali, menenjit ve beyin tümörleri dahil olmak üzere bir dizi nörolojik hastalıkta rol oynayabileceğini biliyoruz. Ayrıca tentoryumun ameliyat veya travma sırasında zarar görebileceğini de biliyoruz.

Tentoryum, beynin korunması ve desteklenmesinde bir takım roller üstlenen önemli bir yapıdır. Nispeten iyi anlaşılan bir yapıdır, ancak hakkında öğrenilecek daha çok şey vardır.

Referanslar:

• Nieuwenhuys, R., Voogd, J., & Huijzen, C. (2008). The Human Central Nervous System. Springer.
• Rhoton, A. L. (2000). The Tentorial Incisura. Neurosurgery, 47(1), S131-S153.
• Hernesniemi, J., Romani, R., Albayrak, B. S., Lehto, H., Niemelä, M., Karatas, A., … & Dashti, R. (2008). Microsurgical treatment of tentorial meningiomas. Surgical neurology, 69(4), 350-366.