“Takotsubo”, Japon balıkçılar tarafından kullanılan geleneksel bir tuzak olan “ahtapot kabı” anlamına gelir. Bu isim, bu durumdaki sistol sırasında sol ventrikülün tencereye benzeyen tuhaf şekli nedeniyle verilmiştir. Takotsubo Sendromu ilk olarak 1990 yılında Japon araştırmacılar Sato ve arkadaşları tarafından akut miyokard enfarktüsünü taklit eden, strese bağlı bir kardiyomiyopati olarak tanımlandı.

Hareket mekanizması

Stres kardiyomiyopatisi veya “kırık kalp sendromu” olarak da bilinen Takotsubo Sendromu, sol ventrikülde geçici bir işlev bozukluğunu içerir. Genellikle şiddetli duygusal veya fiziksel stres nedeniyle tetiklenir. Kesin mekanizma hala belirsizliğini koruyor ancak yüksek seviyelerde katekolaminler (stres hormonları) rol oynayabilir. Bu hiperaktivasyon miyokardın sersemlemesine, koroner arter spazmına ve mikrovasküler fonksiyon bozukluğuna yol açabilir.

Endikasyonlar

• Şiddetli Duygusal veya Fiziksel Stres: Sevilen birinin ölümü, yoğun korku ve hatta aşırı heyecan gibi olaylar sendromu hızlandırabilir.
• Ameliyat Sonrası veya Tıbbi Prosedürler: Bazen yüksek stres içeren ameliyatlar veya prosedürlerden sonra gözlemlenir.

Klinik özellikler

• Kalp krizine benzer göğüs ağrısı ve nefes darlığı
• Elektrokardiyografik değişiklikler
• Yüksek kardiyak biyobelirteçler (troponinler)
• Koroner arter tıkanıklığının olmaması

Teşhis ve Yönetim

• EKG: Başlangıçta ST segment yükselmesi yaygındır.
• Ekokardiyografi veya Kardiyak MRI: Ventriküler balonlaşmayı görselleştirmek için.
• Koroner Anjiyografi: Koroner arter hastalığını dışlamak için.
• Yönetim: İzlemeyi, beta blokerler gibi ilaçları ve bazen aşırı vakalar için mekanik desteği içeren destekleyici bakım.

Tarih

Kırık kalp sendromu olarak da bilinen Takotsubo sendromu (TTS), kalp krizini taklit edebilecek şekilde kalp kasının ani zayıflamasıdır. Özellikle stresli veya duygusal bir olaydan sonra kadınlarda en yaygın olanıdır.

TTS’nin geçmişi, Japon araştırmacıların bu durumu ilk tanımladığı 1990’lı yıllara kadar uzanabilir. “Takotsubo” adı, TTS sırasında kalbin sol ventrikülünün şekline benzeyen, tencere şeklindeki bir balık tutma tuzağı anlamına gelen Japonca kelimeden gelmektedir.

TTS’nin adrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarındaki artıştan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu hormonlar kalp kasına zarar verebilir ve sol ventrikülün zayıflamasına ve balonlaşmasına neden olabilir.

TTS çoğu durumda yaşamı tehdit eden bir durum değildir ancak çok acı verici ve üzücü olabilir. Çoğu kişi birkaç hafta içinde iyileşir ancak bazı kişiler uzun süreli kalp sorunları yaşayabilir.

İşte TTS tarihindeki bazı önemli keşiflerin zaman çizelgesi:

• 1990: Japon araştırmacılar ilk olarak TTS’yi tanımladılar.
• 1998: Japonya dışında ilk TTS vakası bildirildi.
• 2000’ler: TTS giderek daha farklı bir durum olarak kabul ediliyor.
• 2010’lar: TTS ile ilgili araştırmalar yoğunlaşıyor.
• Bugün: TTS iyi bilinen bir durumdur ancak nedenleri ve tedavisi hakkında hala öğrenilecek çok şey vardır.

Kaynak:

1. Wittstein, I. S., Thiemann, D. R., Lima, J. A., et al. (2005). Neurohumoral features of myocardial stunning due to sudden emotional stress. New England Journal of Medicine, 352(6), 539-548.
2. Prasad, A., Lerman, A., & Rihal, C. S. (2008). Apical ballooning syndrome (Tako-Tsubo or stress cardiomyopathy): a mimic of acute myocardial infarction. American Heart Journal, 155(3), 408-417.
3. Lyon, A. R., Bossone, E., Schneider, B., et al. (2016). Current state of knowledge on Takotsubo syndrome: a Position Statement from the Taskforce on Takotsubo Syndrome of the Heart Failure Association of the European Society of Cardiology. European Journal of Heart Failure, 18(1), 8-27.