Tag Archives: psikoloji

Tahmini okuma süresi: 2 dakika 1900’lü yılların başında nöronları ve sinaptik bağlantıları kara kalem ile resmeden Santiago Ramon y Cajal’ın yanı sıra bu alanda anılması gereken isimlerden birisi de aynı yıllarda insan beyin kabuğunun (korteks) bilinen ilk diyagramlarını çizen Korbinian Brodmann’dır. Brodmann bu çizimlerini mikroskop altında görebildiği kadarıyla, korteksteki hücresel mimari farklılıklarına dayanarak gerçekleştirmiş ve o günden bu yana nöroanatomistlere esin kaynağı olmuştur. 100 yılı aşkın süredir temel anlamda bu diyagramlara bağlı olarak çalışan en azından dayanak olarak kullanan bilimciler, son yıllarda artan fMRI çalışmaları ve gelişen teknoloji ile daha detaylı incelenen beyin ve korteksin […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Saleplerin vazgeçilmezi tarçın son yapılan araştırmalara göre öğrenme yeteneğini geliştiriyor olabilir. Kimi insanlar doğuştan harika bir öğrenme yeteneği ile doğarlar, bazılarının ise öğrenme yetenekleri daha düşüktür; bu insanlar yüksek olanlara göre öğrenirken daha fazla efor sarf ederler.Tıpkı insanların bir kısmı öğrenmede bir takım güçlükler çektikleri gibi farelerde de bu ayrımdan söz edilebilir görülebilir. Öğrenme yeteneği zayıf olan fareler tarçın ile beslendiklerinde öğrenme yeteneklerinde bir takım iyileşmeler görüldüğü bulunmuş. Araştırmayı yürüten Dr. Kalipada Pahan “ Bu yol öğrenme yetenekleri zayıf olanlar için belki de en güvenli ve en kolay yol olma yolunda […]

Tahmini okuma süresi: 3 dakika Elektrik faturasını yatırmak veya çamaşırları kurutucudan almak gibi, günlük hayatımızda tamamlamak ve ardından unutmak istediğimiz pek çok işle karşılaşırız. Mayıs ayında Psychological Science’da yayımlanan bir araştırmaya göre, bu tür günlük görevleri, doğru yer ve doğru zamanda bize hatırlatacak ayırt edici ipuçlarıyla bağdaştırmak bu görevleri tamamlamamıza yardımcı olabilir. Gelecekte yapılması gereken bir işi bizlere hatırlatacak pek çok yöntem vardır; takvim üzerine not alabiliriz, bir yere hatırlatıcı bir not yapıştırabiliriz veya eski usül parmağımıza bir ip bağlayabiliriz. Bu stratejilerin çoğunun problemi, en çok ihtiyaç duyduğumuz anda bize hatırlatma görevi görmemesidir. Harvard Kennedy School’dan psikolog […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Refah seviyemiz eskisine oranla artmasına rağmen pek çoğumuzun çok daha fazla çalıştığını düşünüyorum. Giderek daha da yoğunlaşan ofis programlarında, çalışanlar çoğunlukla yıllık izinlerini es geçmeyi yeğliyorlar. Türkiye gibi tatil beldesi bol olan bir ülkede bile küçük tatil kaçamaklarını dahi kendilerine çok görüyorlar. Ancak bu durum sadece bizim ülkemize mahsus değil Amerika’da yapılan yeni bir çalışmaya göre geçtiğimiz sene Amerikan vatandaşlarının yarısı tatile çıkmamış.Ancak araştırmalar bu ara vermeden çalışma durumunun sağlık açısından fazlasıyla zararlı olabileceğini gösteriyor. Evet, insanlar çoğunlukla boş zamanın ve boz zaman aktivitelerinin sağlık açısından yararlı olduğunu bilirler ancak […]

Tahmini okuma süresi: 9 dakika Bilimde insanlarla deney yapmanın çeşitli riskleri olduğu için deney hayvanları bir alternatiftir, ancak söz konusu olan sosyal psikoloji deneyleri ise konu direk olarak insan olduğu için deney hayvanı kullanma şansı bulunmuyor. Hayvanlar konuşamadığı için ise beyne ya da psikolojiye ait pek çok konuyu araştırmak için insanların birebir kullanılması bir gereklilik olarak karşımıza çıkıyor. Günümüzde sosyal psikoloji deneyleri katılımcılara zarar vermemek, bir zarar verilse dahi bunu telafi etmek üzerine kurgulansa da geçmişte bu etik kuralların bulunduğunu ya da bulunsa bile bilim insanlarının bu kurallara uymak konusunda çok da hevesli olduklarını söyleyemiyoruz. […]

Tahmini okuma süresi: 4 dakika Game of Thrones izleyenler muhtemelen 5. Sezon’un finalindeki Kraliçe Cercei Lannister’ın halkın arasından çırılçıplak bir şekilde yürütüldüğü, alay edilerek yüzüne tükürüldüğü ve kraliçenin arkasından yürüyen bir rahibenin sürekli olarak “Utan! Utan! Utan!” diye bağırdığı o sahneyi unutmayacaklardır. Her ne kadar bu sahne uç bir örnek olsa da, toplum; genellikle kültürel, dini, cinsel ya da başka bir şekilde,normlarının dışına adım atan insanlara utanç duygusunu empoze eder. Bu durum mevcut halin sosyolojik bir boyutu olsa da, gerçek utanç duygusu içimizden gelir. En kötü biçimlerinde alaycı bir ses tonu bize; “Yeterince iyi değilsin. Sen […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Bir konu hakkında çok şey bildiğimizi düşünüyorsak içgüdülerimize ve mantığımıza güveniriz değil mi? Yeni yapılan bir araştırma ise aksini söylüyor: Alanında uzman kişilerin; -bilgide- aşırı ısrar olarak bilinen bir fenomene kurban gitmeleri daha olasıdır. İnsanlar birçok nedenden dolayı aşırı ısrar edebilirler. Bunlardan bir tanesi de; başkalarının fikirlerini değiştirmeye çalışmaktır. Örneğin; kişinin bir konuya dair bilgisi sorgulandığında, daha zeki görünmeye çalışır. Bazı durumlarda ise; aşırı ısrarcılık kasti olmaktan ziyade, bilginin dürüstçe abartılmasıdır. Psychological Science ‘da yayımlanan bir çalışmada, Cornell University’den bir araştırma ekibi insanların -bilgilerine dair- aşırı ısrarcı olma eğilimilerini test eden çeşitli […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Kabus rüyalarla, intihara meyilli olma durumu veya intihara teşebbüs etme davranışı arasındaki bağıntıyı gösteren ilk araştırma Journal of Clinical Sleep Medicine dergisinde yayımlandı ve araştırmaya göre bu bağıntı; yenilgi, umutsuzluk ve kapana kısılma hisleri ve/veya durumlarının çok katmanlı işlemleri ile yönetiliyor. Çoklu analizler, kabusların PTSD (post-travmatik stres bozukluğu) olan insanlarda, stres sebebi veya yaratıcısı olarak işlev gösterdiğini ortaya çıkarıyor. Bununla beraber kabuslar yukarıda sözü edilen; yenilgi, umutsuzluk ve kısıtlanmışlık; gibi belli bir takım negatif bilişsel düşünceleri de tetikleyebiliyor; ki bu etmenler aynı zamanda intihar düşüncesi ve girişimlerine sebep olabilmektedir. Sonuçlara göre, […]

Tahmini okuma süresi: 3 dakika Takım elbise içerisine girmek yalnızca görünüşünüzü değiştirmiyor. Yeni bir araştırmaya göre; aynı zamandaDünya’yı kavrayış biçiminizi değiştirebiliyor ve daha geniş bir çerçeveden bakmanızı sağlayabiliyor. Dolayısıyla“How I Met Your Mother” (Annenizle Nasıl Tanıştım) dizisindeki Barney Stinson karakterinin resmi giyinişin gücü hakkında başından beri haklıymış. Social Psychological & Personality Science’ da 9 Temmuz’da yayımlanan bir araştırmada; insanların resmi kıyafet şekilleriyle düşünüş biçimlerinin ilişkisini test ettikten sonra, araştırmacılar; takım elbise giyenlerin daha etkili (kuvvetli, güçlü, keskin) oldukları ve bu durumun onlara detaylara takılı kalmak yerine büyük resmi görmeleri noktasında cesaret verdiği sonucuna ulaştılar. Ya […]