Salpingooforektomi, örneğin endometriyal karsinom bağlamında tüplerin ve yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılmasıdır.

Bilateral Salpingooferektomi (BSO)

BSO olarak da bilinen bilateral salpingo-ooforektomi, yumurtalıkların ve fallop tüplerinin her ikisinin de alındığı cerrahi bir prosedürdür. Bu ameliyat tek başına yapılabilir, ancak genellikle bir kadının rahminin alındığı histerektomi sırasında gerçekleştirilir.

Buna karşılık, sadece bir yumurtalık ve bir fallop tüpü çıkarıldığında, prosedüre tek taraflı salpingo-ooforektomi denir. Bazen “RSO” (sağ salpingo-ooforektomi) veya “LSO” (sol salpingo-ooforektomi) kısaltmalarıyla sağ veya sol olarak belirtilir.

Bilateral salpingo-ooforektomi, yumurtalık kistlerini tedavi etmek, doğurganlığı ortadan kaldırmak veya özellikle yumurtalık kanseri olmak üzere belirli jinekolojik kanser türlerini tedavi etmek için her iki yumurtalığın ve fallop tüplerinin çıkarılmasıdır. Bazı durumlarda, güçlü genetik riski olan kadınlarda meme kanseri ve yumurtalık kanserini önlemek için yapılabilir.

Cerrahi Yaklaşımlar

Bilateral salpingo-ooforektomi yapmak için çeşitli cerrahi yaklaşımlar vardır. Abdominal yaklaşım, organları ortaya çıkarmak için karın içine bir kesi yapılmasıdır. Kesiğin büyüklüğü nedeniyle bu yaklaşımın iyileşmesi daha uzun sürebilir ve minimal invaziv bir yaklaşıma göre daha acı vericidir.

Minimal invaziv yaklaşımlar laparoskopi kullanımını içerir. Bu yöntemde karın bölgesine küçük kesiler açılır ve buradan aletlerle birlikte küçük bir kamera yerleştirilir. Kamera, cerrahın ameliyathanedeki bir ekranda hastanın içini görmesini sağlar. Bu yaygın bir ameliyattır.

Modern, minimal invaziv bir yaklaşım robotik destekli cerrahi olarak adlandırılır. Bu, cerrahın ameliyatı gerçekleştirmek için ameliyathanedeki bir konsoldan bir robotu çalıştırmasıdır. Bu yaklaşımla, cerrah daha küçük bir kesinin faydalarını en üst düzeye çıkarabilirken, ameliyat boyunca daha fazla hareket ve görselleştirme aralığına sahip olabilir.

Bu Ameliyatın Sonuçları

Yumurtalıklar alındığında, kadınlar hemen cerrahi menopoza girerler. Bu, ameliyattan önce premenopozal olan kadınların artık postmenopozal olacağı ve artık adet döngüsüne sahip olmayacağı anlamına gelir. Cerrahi menopoz, yumurtalık fonksiyonundaki azalma nedeniyle bir kadının östrojen seviyeleri yaşla birlikte düştüğünde doğal menopozda olanları taklit eder. Bu aynı zamanda bir kadının çocuk sahibi olamayacağı anlamına da gelir.

Yumurtalıkların alınmasından sonra östrojendeki düşüş, tıpkı doğal menopozda olduğu gibi, bir kadının kalp hastalığı ve osteoporoz veya kemik kaybı riskini de artırabilir.

Ameliyat Sonrası Belirtiler

Yumurtalıkların cerrahi olarak alınmasıyla vücuttaki östrojenin ani düşüşü, doğal menopozda görülen daha kademeli östrojen düşüşüne kıyasla menopozun yan etkilerini daha şiddetli hale getirebilir. Östrojendeki bu düşüş genellikle aşağıdaki gibi menopoz semptomlarına neden olur:

• Depresyon
• Sıcak basması
• Uykusuzluk
• Gece terlemeleri
• Cinsel işlev bozukluğu
• Vajinal kuruluk
• Bu semptomlar, yumurtalıkları östrojen üretiminde kademeli olarak azalmayan menopoz öncesi kadınlarda daha belirgin olabilir.

Potansiyel Riskler

Menopoz öncesi kadınlar için, yumurtalıkların ameliyatla alınmasından kaynaklanan ani östrojen düşüşü daha belirgin hissedilebilir ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere artan sağlık riskleriyle birlikte gelir:

• Kanser
• Koroner arter hastalığı
• Osteoporoz
• İnme
• Parkinson hastalığı
• Psikiyatrik bozukluklar
• Cerrahi olarak indüklenen menopozun etkilerini sağlık uzmanınızla görüşmeniz önemlidir. Ameliyat sonrası bazı semptomları hafifletebilecek ilaçlar ve tedavi planları vardır.

Uzun Süreli Bakım

Bir kadının kalp hastalığı ve osteoporoz gibi sağlık risklerini izlemek ve ayrıca menopozal hormon tedavisinin gerekli olup olmadığını belirlemek için ameliyattan sonra jinekoloğu ve birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcısı ile takip etmesi gerekecektir.

Menopozal hormon tedavisi, bir kadının yumurtalıklarının ürettiği hormonlar olan östrojen ve/veya progesterondan oluşur. Bir kadının artık rahmi yoksa, tek başına östrojen tedavisi alabilir. Bir kadının hala rahmi varsa östrojen artı progesteron tedavisi önerilir. Progesteron, östrojenin rahim astarını kalınlaştırmasını önlemek için östrojen tedavisine eklenir, bu da rahim kanserine neden olabilir.

Menopozal hormon tedavisi alma kararı karmaşıktır ve yaşınız, semptomlarınız, aile geçmişiniz, tıbbi geçmişiniz ve kişisel ihtiyaçlarınız gibi birçok faktöre bağlıdır. Menopozal hormon tedavisinin dozu, süresi, riskleri ve faydaları sağlık uzmanınızla dikkatlice tartışılmalıdır; bu her kadın için benzersiz bir karardır.

Özet

Salpingo-ooforektomi, hem fallop tüplerinin hem de yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ameliyat, jinekolojik kanseri olan kadınlar için, kanserden korunmak için veya sterilizasyon amacıyla farklı cerrahi yaklaşımlarla gerçekleştirilebilir.