bağırsakların yanı. (bkz: par–enteral )
- Klinik kullanımda, parenteral terimi, enteral absorpsiyondan kaçınırken, ilaçların veya besinlerin doğrudan enjeksiyon veya kan dolaşımına infüzyon yoluyla uygulanmasını ifade eder. Parenteral uygulama için tıbbi maddelere parenteral denir.
- Daha geniş anlamda, ‘parenteral’ terimi ‘bağırsağı geçen’ tüm süreçler için kullanılabilir. Parenteral enfeksiyon, örneğin, patojenin bağırsağı bir giriş kapısı olarak kullanmadığı bir enfeksiyondur.
Doğrudan besin temini, parenteral beslenmenin temelidir. Kural olarak, parenteral besin tedariki merkezi bir venöz erişim yoluyla gerçekleşir. Parenteral beslenme tedavisi için, infüzyon solüsyonları için çok sayıda farklı bileşim vardır. Ayrı ayrı, kombinasyon halinde veya karışık olarak uygulanabilirler. Hastanın sağlık durumu, yaşı ve kilosu seçimde önemli rol oynar.
Parenteral tedavi, ilacın veya beslenmenin sindirim sistemi dışında, tipik olarak vücudun dokularına veya kan dolaşımına enjeksiyon veya infüzyon yoluyla uygulanmasını ifade eder. Bu uygulama şekli, oral alım mümkün olmadığında veya etkili olmadığında kullanılır. Birkaç tür parenteral uygulama vardır:
İntravenöz (IV): Bu, parenteral tedavinin en yaygın şeklidir ve tipik olarak bir iğne veya kateter kullanılarak maddelerin doğrudan bir damara enjekte edilmesini içerir. IV uygulama, ilaç vermek, sıvı ve besin sağlamak ve kan nakli yapmak dahil olmak üzere birçok amaç için kullanılır. İntravenöz olarak verilen ilaçlar dolaşıma hemen geçtikleri için hızlı etki gösterirler.
Kas içi (IM): İlaç, kas içine enjekte edilir ve burada IV uygulamadan daha yavaş kan dolaşımına emilir. Bu genellikle grip aşısı gibi belirli aşılar ve antibiyotikler, hormonlar veya analjezikler gibi ilaçlar için kullanılır.
Deri altı (SC veya SubQ): İlaç, cilt ve kas arasındaki doku tabakasına enjekte edilir. Bu genellikle insülin enjeksiyonları, bazı aşılar ve belirli ağrı veya palyatif ilaçlar için kullanılır. Absorpsiyon genellikle IM uygulamadan daha yavaştır.
İntradermal (ID): İlaç derinin hemen altına dermise enjekte edilir. Bu yöntem en yavaş emilim oranına sahiptir ve tipik olarak tüberküloz için Mantoux testi gibi duyarlılık testleri için kullanılır.
Diğerleri: Diğer daha az yaygın parenteral uygulama biçimleri, intra-arteriyel (bir arter içine), intratekal veya epidural (omuriliğin omurilik kanalına veya epidural boşluğuna), intraosseöz (kemik iliğine) ve daha fazlasını içerir.
Operatif hastalarda
Aç kalması gereken tüm hastalar 3000mi alır Elomel + Buscopan/Novalgin ile günde 3x analjezi ve PPI IV. 1x gün
Kalp yetmezliği olan hastalarda sadece 2000ml Elomer.
Referanslar:
Berman, A. Snyder, S. (2016) Kozier & Erb’s Fundamentals of Nursing: Concepts, process and practice. Global Edition. Pearson.
