Pankreatik lipomatoz, pankreatik steatoz veya yağ replasmanı olarak da bilinen pankreasın lipomatozisi, normal pankreas parankiminin yağlı doku ile yer değiştirmesi ile karakterize edilen bir durumdur. Bu tek bir hastalık değil, çeşitli patolojik süreçlerin bir tezahürüdür.
Pankreas lipomatozunun nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Bununla birlikte, durum obezite, diabetes mellitus, kistik fibroz, kalıtsal pankreatit, kronik alkol kullanımı, yetersiz beslenme, yaşlılık ve bazı ilaçlar gibi çeşitli faktörlerle ilişkilendirilmiştir.
Pankreas lipomatozunun klinik belirtileri, asemptomatikten altta yatan nedenle ilişkili semptomlara kadar büyük ölçüde değişebilir. Örneğin kistik fibrozise bağlı ise malabsorpsiyonla başvurabilirken, kronik alkol kullanımına bağlı olgularda kronik pankreatit semptomları görülebilir.
Pankreas lipomatozisi tanısı genellikle tesadüfen konur ve başka nedenlerle yapılan görüntüleme çalışmalarında saptanır. Abdominal ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI), pankreasın yağ değişimini görselleştirmeye yardımcı olabilir.

Pankreas lipomatozunun spesifik bir tedavisi yoktur. Yönetim tipik olarak altta yatan nedeni (eğer biliniyorsa) ele almayı ve semptomatik rahatlamaya odaklanmayı içerir. Örneğin, yağlanma obezite ile ilişkiliyse, kilo kaybı önerilebilir.
Kaynak:
- Lee JH, Kim YH, Kim SY, et al. Fatty pancreas: Should we be concerned? PLoS One. 2019;14(11):e0223309. Published 2019 Nov 8. doi:10.1371/journal.pone.0223309.
- Lesmana CR, Pakasi LS, Inggriani S, Aidawati ML, Lesmana LA. Prevalence of hepatic steatosis in an urban population in Indonesia: a cross sectional study. BMC Gastroenterol. 2015;15:177. Published 2015 Dec 12. doi:10.1186/s12876-015-0398-8.