İnsan iskelet sistemi karmaşık bir tasarım ve işlevsellik harikasıdır. Bu harikalardan biri, genellikle oturma kemiği olarak adlandırılan os ischii’dir. Bu makale os ischii’nin etimolojisini, anatomisini ve önemini ele almaktadır.
“Os ischii” teriminin kökleri Latince’ye dayanır ve “os işi” olarak telaffuz edilir. Latince’de “os” kemik anlamına gelir ve kemiğin iskelet yapısındaki önemini vurgular. Yıllar geçtikçe, anatomik çalışmalar özellikle kalça bölgesindeki önemli rolüne ışık tuttu.
Anatomisi:
Os ischii kalça kemiğinin alt ve arka kısmını oluşturur. İskelet anatomimizin karmaşık bir parçasıdır ve aşağıdakilerden oluşur:
Corpus ossis ischii: Os ischii’nin ana bileşenlerinden biridir.
Ramus ossis ischii: Bu kısım korpusu tamamlayarak os ischii yapısını tamamlar.
Os ischii ve korpus birlikte asetabulumun arka kısmını oluşturur. Bu formasyon, ramusu ve obturator foramenlerin arka yarısını sınırlayarak kalça eklemine stabilite ve yapı sağladığı için çok önemli bir rol oynar.
Os ischii’nin dorsal tarafında siyatik omurga tanımlayıcı bir özellik olarak öne çıkıyor. Büyük iskiyal çentik ile küçük iskiyal çentik arasında ayırıcı görevi görür. Bir diğer önemli anatomik dönüm noktası, küçük iskiadik çentiğin alt ucunda yer alan iskiyal tüberozitedir. İskial tüberozite, otururken vücudun ağırlığını taşıdığı için özellikle önemlidir, dolayısıyla halk arasında “oturma kemiği” adı da verilir.
Klinik Özellikleri:
İskial Tüberozite:
- Bu iskiyumun üst ramusundaki pürüzlü alandır. Kalça kemiğinin üzerine oturulan kısmıdır.
- Uzun süreli oturma veya doğrudan travma gibi buradaki yaralanmalar veya iltihaplanmalar, genellikle “oturma kemik ağrısı” veya iskiyal bursit olarak adlandırılan ağrı ve rahatsızlığa yol açabilir.
- Hamstring kasları ve sakrotüberöz bağ için bağlantı noktası görevi görür.
İskial Omurga:
- İskiumun dorsalinde yer alan bu bölge, doğum sırasında fetal başın seviyesinin değerlendirilmesinde obstetrikte bir dönüm noktası görevi görür.
- Sakrospinöz bağ buraya bağlanır. Bu bağ, sakrotüberöz bağ ile birlikte, büyük ve küçük siyatik çentiklerini büyük ve küçük siyatik foramenler haline dönüştürür.
- Doğum sırasında ağrıyı hafifletmek veya perineal bölgedeki ameliyatlar için uygulanan bir prosedür olan pudendal sinir bloğu, iskiyal omurganın yakınına uygulanır.
Obturatör Foramenleri:
- Bu iskiyum ve pubis tarafından oluşturulan büyük bir açıklıktır. Bu foramenlerin arka yarısı iskiyumun ramusu tarafından oluşturulur.
- Obturator membran ile kaplıdır ve içinden obturator sinir ve damarlar geçer. Bu sinir sıkışabilir ve obturator nevraljiye yol açabilir.
Asetabulum ile İlişkisi:
Os ischii, ilium ve pubis ile birlikte kalça ekleminin yuvası olan asetabulum’a katkıda bulunur. Os ischii’yi ilgilendiren herhangi bir deformasyon veya kırık, kalça ekleminin stabilitesini ve fonksiyonunu etkileyebilir.
Kırıklar:
İskial kırıklar, diğer pelvik kırıklardan daha az yaygın olmasına rağmen, özellikle çok fazla atlama veya sprint içeren sporlarda, doğrudan travma veya aşırı atletik aktiviteden kaynaklanabilir.
Ergenlerde hamstring kaslarının ani kasılması nedeniyle iskial tüberozitede avülsiyon kırıkları meydana gelebilir.
Klinik Muayeneler:
İskiyum, özellikle de iskial tüberozite, fizik muayene sırasında palpe edilebilir. Bu, iskiyal bursit gibi durumların teşhisine veya travma sonrası kemiğin bütünlüğünü değerlendirmeye yardımcı olabilir.
Kaynak
- Gray, H. (1918). Anatomy of the Human Body. Lea & Febiger.
- Moore, K. L., Dalley, A. F., & Agur, A. M. R. (2013). Clinically Oriented Anatomy. Lippincott Williams & Wilkins.
- Standring, S. (2008). Gray’s Anatomy: The Anatomical Basis of Clinical Practice. Elsevier Health Sciences.
- Frontera, W. R., & Silver, J. K. (2001). Essentials of Physical Medicine and Rehabilitation. Hanley & Belfus.
