Moleküler formül, bir kimyasal bileşikteki atomların türünü ve sayısını gösterir. Örneğin, etanolün moleküler formülü C2H6O ve suyun H2O’dur.
Moleküler formül, bir kimyasal bileşiğin hangi ve kaç atomdan oluştuğunu gösterir. Basit bir örnek, O2 moleküler formülüne sahip atmosferik oksijendir. Oksijende iki atom birbirine bağlanmıştır.
Element sembolleri atomların türünü, alt simge (indeks) ise sayılarını gösterir.
Etanol (alkol) C2H6O moleküler formülüne sahiptir, yani 2 karbon atomu, 6 hidrojen atomu ve bir oksijen atomu içerir.
Tek tek atom kütlelerinin toplanması ve çarpılması yardımıyla, moleküler formüle sahip bileşiğin moleküler kütlesi hesaplanabilir. Ayrıca, maddenin tanımlanmasına ve temsil edilmesine de hizmet eder.
Verilen atomlardan farklı bileşikler oluşturulabildiğinden, moleküler formülden kimyasal yapı hakkında ancak sınırlı ölçüde bir sonuç çıkarılabilir. Bu olguya yapısal izomerizm denir. Örneğin, dimetil eter aynı zamanda C2H6O olan etanol moleküler formülüne de sahiptir. İnorganik bileşikler söz konusu olduğunda, moleküler formül yalnızca kristallerdeki atomların oranını gösterir (örneğin sodyum klorür için NaCl).
Bazı moleküler formüller halk tarafından da bilinir, örneğin su, oksijen, tuz ve karbondioksit formülleri gibi.
İsimlendirme
Organik moleküllerin isimlendirilmesinde önce karbon atomları, sonra hidrojen atomları ve daha sonra da diğer elementler alfabetik sırayla verilir. Sadece bir kez ortaya çıkan atomlar için 1 atlanır.
Örnek Rivaroksaban: C19H18ClN3O5S
Toplam formülleri yükler (+/-) gibi özel karakterler içerebilir.
- Moleküler formül örnekleri
- CO2: karbondioksit
- H2O: su
- N2: Azot
- H2SO4: Sülfürik asit
- KMnO4: Potasyum permanganat
- NaCl: sodyum klorür
- C6H12O6: Glikoz
- C9H8O4: asetilsalisilik asit
- C13H18O2: ibuprofen
- C16H18N2O4S: benzilpenisilin