Tahmini okuma süresi: 2 dakika

• MODY, 25 yaşından önce tipik olmayan bir şekilde ortaya çıkan ve klinik olarak tip 2 diyabeti (‘yetişkin diyabeti’) anımsatan diabetes mellitusa verilen addır.
• WHO’ya göre MODY, ‘beta hücre fonksiyonundaki genetik kusurlar’ grubuna aittir ve mutasyona özgü alt gruplara ayrılmıştır.

Etiyoloji

MODY diyabet, glikoz metabolizması için gerekli olan genlerdeki mutasyonlara dayanır. Kalıtım çoğunlukla monojeniktir, otozomal dominanttır. MODY, çocukluk veya ergenlik döneminde kendini gösterir ve başlangıçta insülin gerektirmez. Tüm şeker hastaları arasında MODY şeker hastalarının oranı % 2-5’tir.

Klinik Seyir

• Belirtiler genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.
• Şimdiye kadar 6 genetik kusur tanımlanmıştır.
  1. Tip 1, Hepatik Nükleer Faktör 4a (HNF 4a) Mutasyonu; nadir

Sınıflandırma

Aşağıdaki heterojen gen mutasyonları, bir MODY’nin fenotipine yol açabilir:

1. MODY 1: HNF4A (Hepatosit nükleer faktör-4-alfa); Hepatik transkripsiyon faktörü, kromozom 20 q13.12 (vakaların% 5’i)
   1. Geç pubertede tezahür
   2. Progresif ve belirgin hiperglisemi
2. MODY 2: GCK (Glukokinaz); Kromozom 7 p13 (vakaların% 10-15’i)
   1. Glukokinaz gen mutasyonu
   2. Avrupa’da en yaygın ikinci MODY formu
   3. çocuklukta tezahür
   4. hafif seyir .
3. MODY 3: HNF1A (Hepatosit nükleer faktör-1-alfa); Hepatik transkripsiyon faktörü, kromozom 12 q24.2; Vakaların% 65’i ile Avrupa’da en yaygın MODY formu; Tezahür erken ergenlik döneminde olur; Şiddetli hiperglisemi meydana gelebilir; Aynı zamanda düşük böbrek eşiği ile karakterizedir.
   1. Hepatik Nükleer Faktör Ia (HNF 1a)
   2. Mutasyonu Avrupa’da en yaygın MODY formu
   3. Erken ergenlikte tezahür
   4. Belirgin hiperglisemi
   5. Glikoz için azalmış böbrek eşiği
4. MODY 4: PDX1 (pankreas / duodenum homeobox proteini-1); Kromozom 13 q12.1
   1. İnsülin promotör faktör 1 (IPF-1) mutasyonu
   2. Nadir
   3. Hafif seyir
   4. Azaltılmış insülin üretimi ve bozulmuş proinsülin işleme kombinasyonu, bu nedenle sülfonilüreler kontrendikedir
5. MODY 5: TCF2 (hepatik transkripsiyon faktörü-2); Hepatik transkripsiyon faktörü, kromozom 17 cen-q21.3
   1. Hepatik Nükleer Faktör 1ẞ (HNF 18) Mutasyonu
   2. Çok seyrek
   3. Ek böbrek tutulumu: kistler ve hipoplazi
6. MODY 6: NEUROD1 (nörojenik farklılaşma 1); Kromozom 2 q32
   1. NeuroD1 mutasyonları; çok nadir
7. MODY 7: KLF11 (Krueppel benzeri faktör 11); Kromozom 2 p25
8. MODY 8: CEL (karboksil ester lipaz); Kromozom 9 q34
9. MODY 9: PAX4 (eşleştirilmiş kutu geni 4); Kromozom 7 q32
10. MODY 10: INS (insülin geni); Kromozom 11 s15.5
11. MODY 11: BLK (B-lenfoid tirosin kinaz); Kromozom 8 p23
12. PNDM: kalıcı neonatal diabetes mellitus; Kromozom 11’de ABCC8 veya KCNJ11 genindeki aktive edici mutasyonlar.
13. TNDM: geçici neontal diabetes mellitus, et al. Kromozom 6’daki baskı kusurlarından dolayı.

Teşhis

• MODY’den şüpheleniliyor ise;
  • Ailesel birikim (çoğunlukla otozomal dominant kalıtım)
  • Adacık hücre antikorlarının yokluğu
  • Erken ergenlik döneminde başlangıç ​​yaşı (PNDM ve TNDM’de zaten yaşamın ilk haftalarında)
  • Nihai teşhis, yukarıda bahsedilen mutasyonlardan biri tespit edilerek yapılabilir.

Tedavi

Başlangıçta sülfonilüreler yeterlidir, ancak daha sonra insülin tedavisi kaçınılmazdır.