Sinonim: Mumps virus, Mumpsvirus, Paramyxovirus parotitis
- Paramyxoviridae ailesinden, Rubulavirus cinsine ait virüs türüdür.
- Genomu tek zincirli negatif polarlı RNA’dır.
- Virüsün yüzeyinde yağ membranından çıkan özgül uzantıları vardır.
- Aerosol olarak bulaşır.
İçindekiler
Etimoloji
- mumps; Bezlerin iltihabı ile karakterize bulaşıcı hastalık tipi, ( 1600’ler) ← çoğul ‘bir yüz buruşturma’ (1590s), ← başlangıçta bir fiil, ‘dilenci gibi sızlanmak veya mırıldanmak için’ (1580s),
- Felemenkçede mompen ‘hile, aldatmak,’ başlangıçta muhtemelen ‘mırıldanmak, mızmızlanmak, taklit kaynaklı olabilir.
- Enfeksiyöz hastalık muhtemelen yüzün tükürük bezlerinin şişmesine ve / veya yutmada ağrılı zorluklara atıfta bulunarak adlandırılmıştır. Dilimizde ise kabakulak kelimesi benzer bir anlamsal kökenden türemiştir.
- Mumpsda 17yy’de ayrıca ‘melankolik, huysuzluk, sessiz hoşnutsuzluk’ olarak kullanılmıştır

(1605, Neerlinter, 1661, Bruxelles)
Patogenez
- Kuluçka süresi 14-25 gündür.
- Belirtiler başladıktan sonra 3-9 güne kadar bulaşıcıdır.
- Klinik:
- Hastalık hissi, kafa, boyun, ense, kulak ağrısı, ateş.
- Akut Parotitis,
- Vakaların %20’si belirtisiz seyir eder.
- Yaş ilerledikçe hastalığın şiddeti de artar.
- Komplikasyonlar
- Merkezi sinir sistemi
- Ergenlik sonrası; cinsiyet organları
- Erkek hastaların %10-40’ında Orchitis, Epididymitis görülür.
- Kadın hastaların %5’inde Oophoritis görülür.
- Vakaların %5-10’unda Pankreatit görülür.
- Nadiren Artrit, Nefrit, Mastitis, Tiroidit, Miyokardit
- Hamilelikte düşük olması mümkündür.
Klinik
Enfeksiyon belirtileri
- Ateş ve baş ağrısında artış ve eklem ağrısı gibi semptomları olan spesifik olmayan, 1-2 günlük prodromal bir aşamadan sonra, parotis bezinin karakteristik, ağırlıklı olarak sol taraflı, şişmesi gözlemlenir.
- Tükürük bezinin iltihabı pürülan değildir ve çok ağrılıdır. Hastalar genellikle kafayı çiğnerken ve hareket ettirirken veya yaygın kulak ağrısı sırasında ağrıdan şikayetçidir.
- Hastaların yaklaşık% 75’i 1-2 gün sonra ikinci parotis bezinin şişmesi yaşar. Bu durumlarda, hastalar tipik ‘kabakulak yüzü’ sunarlar: her iki kulak memesi de göze çarpar. Bezlerin hamurumsu kabarması, şişmesinden dolayı cilt ödemli ve gergindir.

- Parotis kanalının bukkal kanalı, papillit anlamında kızarabilir ve şişebilir. Çiğneme sırasında ağrının artmasına neden olabilir. Submandibular ve dilaltı tükürük bezlerinin tutulumu nadiren gözlenebilir; bu iki bezin izole tutulumu çok nadirdir.

Teşhis
- Seroloji: IgG ve IgM
- Tükürük ve idrardan alınan örneklere PCR uygulanması.
Tedavi
- Hastalığa özel tedavi bulunmamaktadır.
- Semptomatik
- NSAR,
- Sıvı takviyesi,
- Ekşi şeker, Bonbons,
- Asetik asit kili,
- Antibiyotik (sadece bakteriyel süper enfeksiyonda)
Profilaksi
- Zayıflatılmış canlı aşı.
Facebook Yorumları