Böbrek üstünde bulunan endokrin salgı bezidir. (bkz: Glandula) (bkz: supra–ren–alis)
- Bu bez yaklaşık 10 gram ağırlığındadır.
- Bez iki kısımdan oluşur; Böbrek üstü bezi kabuğu ve böbrek üstü bezi özü.
Sağ böbrek üstü bezine Glandula suprarenalis dekstra, soldakine de Glandula suprarenalis sinistra denir.
Anatomi
- Adrenal bezler retroperitoneal boşlukta bulunur ve ortak bir kapsülde böbrek ile ilgili böbrek kutbunun üzerine oturur.
- Anatomik örnekte neredeyse piramit şeklinde görünürler, sol adrenal bezi daha orak şeklinde bir profile, sağda ise daha üçgen şeklinde görünür.
- Yaklaşık 5 cm uzunluğunda ve 3 cm genişliğindedir. Ortalama ağırlıkları 5 ila 10 g olarak verilmektedir.
- İki adrenal bezin arteriyel kaynağı üç damar yoluyla gerçekleşir:
- Arteria suprarenalis superior ← Arteria phrenica inferior
- Arteria suprarenalis media ← Aorta abdominalis
- Arteria suprarenalis inferior ← Arteria renalis
- Adrenal bezlerin venöz çıkışı, arterlere paralel suprarenal ven yoluyla gerçekleşir. Sağ ven inferior vena kavaya akar, sol suprarenalis ven sinüs vena renalis’e akar. Genellikle alt vena phrenica’ya anastomoz sağlar.
Histoloji
Adrenal korteks
- Adrenal korteks (korteks glandulae suprarenalis), adrenal bezin bağ dokusu kapsülünün (kapsül fibroza) altında bulunur ve dışarıdan içeride üç katmana ayrılabilir:
- Zona glomerulosa: asidofilik hücreler, top benzeri düzenleme, mineralokortikoidler, özellikle aldosteron üretir
- Zona fasciculata: lipid içeren, sütunlu bir düzenlemeye sahip büyük hücreler. En geniş tabakadır ve glukokortikoid üretir (kortizon, kortizol)
- Zona retikülaris: Ağ benzeri bir düzenlemeye sahip pigment içeren hücre kordonları. Androjenler, özellikle dehidroepiandrosteron (DHEA) üretirler.
Adrenal medulla
- Adrenal medulla (medulla glandulae suprarenalis) spesifik medüller hücrelere sahiptir, bunlar kromaffin ve fonksiyonel olarak modifiye edilmiş sempatik nöronlardır. İki tip var:
- A hücreleri (% 80): Adrenalin üretirler
- N hücre (% 20): Norepinefrin üretirler
Facebook Yorumları
