Sinonim: Pharynx, Çoğul hali; pharynges.

Antik Yunanca’daki φάρυγξ (phárunx, “boğaz”)’dan türemiştir. Latincede yutak anlamına gelir.

Halk arasında geniz de denir.

Ağız ve burun boşluğunun birleşip yemek ve soluk borularına bağlandıkları yer, boğaz.

• Fibrokaslı bir yapıya sahiptir ve 10-12 cm uzunluğundadır.

Faringeal ise; genize ait anlamındadır.

Kaynak: https://www.proceduresconsult.jp/UploadedImages/pcj_0091_00000795_100000_large_13102010143915.jpg

Anatomi

• Kafatasının kaması kemiğinde, kaudal kısmından başlayıp, boru şeklinde ağız ve burun arkasından cartilago cricoidea nın tepesine kadar uzanır.3 kısımdan oluşur:

• Epifarinks: velum palatinumun tepesine kadar uzanan üst kısımdır.
• Mezofarinks: epiglottis tepesine kadar uzanan orta kısımdır.
• Hipofarinks: larinks arkasından cartilago cricoideaya kadar uzanan alt kısımdır.

Farenksin kenar ve arka tarafı kemer şeklinde kaslar tarafından yapılmıştır. En başta,

• Musculi constrictores pharyngis superior,
• Musculi constrictores pharyngis medius,
• Musculi constrictores pharyngis inferior,

Bu kaslar aynı zamanda yutak bağı olarak adlandırılır. Yemek borusundan geçerek kaudal yönde ilerler. Yemek borusu kasları geçiş yolunda, laimer üçgeni ve killian üçgeni yaparlar. Bu bölgede kısa kaslar ile genişler ve zenker divertikel olurlar.

Damar

Boğazın beslenimi, aşağıdaki damarlar tarafından arteriyel olarak sağlanır:

• Arteria farryngea ascendens (dış karotid arterden),
• Arteria tiroidea superior (dış karotid arterden),
• İnferior tiroid arter (subklavyen arter / truncus thyrocervicalis’ten),
• Arteria palatina ascendens (Arteria facialis’den) ve
• Arteria palatina descendens (maksiller arterden).
• Farinksin venöz çıkışı dorsal faringeal pleksus yoluyla doğrudan veya dolaylı olarak dahili juguler vene gerçekleşir.

İnnervasyon

Farinks çokça sensörik sinirler ile innerve edilir. Faringeal kemerlerin gelişimsel bir tarihsel türevi olarak, karşılık gelen faringeal kemerlerin tipik sinirleri ile innervasyon gösterir: Glossofaringeal sinirin (sinir IX) üstündeki lifler esas olarak vagus sinirin liflerini içerir ( Sinir X).

Histoloji

• Farinks, burun parslarının üst bölgesinde, silleri taşıyan çok sıralı, prizmatik bir epitel ile kaplıdır; Pars oralis ve pars larenjesi çok tabakalı keratin tabakasız skuamöz epitelyuma sahiptir.
• Epitel, çizgili bir kas tabakasıyla çevrelenmiş ince bir bağ dokusu tabakası üzerine bindirilir.
• Bu kaslar büyük ölçüde farenksten türetilir ve bu nedenle tamamen bilinçli kontrole (visseromotor innervasyon) tabi değildir.

İşlevi

• Farinks burun boşluğu ile trakea arasındaki ve ağız boşluğu ile yemek borusu arasında yapısal bağlantı kurar. Bölgesinde solunum ve gıda pasajları kesişir.
• Gıda bileşenlerinin aspirasyonunu önlemek için, yutak kasları yutma sırasında büzülür ve çiğnenmiş yiyeceği kaudal olarak taşır. Ek olarak, kasılmalar epiglotiti larinksin girişi üzerine çeker, böylece farenksi korur.

Klinik

• Farinks, çok çeşitli hastalıkların kökenidir. Epitel ve konjenital divertikül tümörlerinin yanı sıra kistlere (örn. Tornwaldt kisti) ek olarak, patojenler için olası giriş noktalarından biri olan farinks öncelikle bulaşıcı hastalıklara tabidir.
• Farenjit ve anjina tonsillaris gibi nispeten zararsız ve yaygın hastalıklara ek olarak, özellikle difteri gibi obstrüktif hastalıklar, boğulmaya yol açabildikleri için bir tehdit oluşturur