• Yunancada(f); dia/phragma (bkz: dia-phragma) veya Latincede diaphragma‘dır.
• Duvar, ikiye ayıran anlamına gelir.

Anatomik Genel Bakış

Diyaframın anatomisi kendine özgü bir yapıya sahiptir. Çekirdeğinde tendon benzeri merkez tendon bulunur. Bu orta kısım her iki taraftaki kaslardan dolayı kubbe şeklindedir. Frenik sinir beslenmesinden sorumludur. Birkaç kemik diyaframın başlangıç alanını işaretler:

9. kaburga.
Omurgadaki L3 kemikleri.

10. kaburga.
Processus xiphoideus sterni.
Temelde diyafram, insan vücudunun karmaşık tasarımının ve evriminin bir kanıtıdır. Yapısal gelişmişliği ve işlevsel önemi, insan anatomisindeki önemini vurgulamaktadır.

Sınıflandırma

Diyafram üç ayrı bölüme ayrılmıştır:

Pars Lumbalis (Bel Bölgesi):

Crura: Pars lumbalis iki crura içerir. Bunlar crus mediale ve crus laterale’dir.

• Crus Mediale: Bu, konumlandırılmasına bağlı olarak daha da çatallanmıştır.
  • Crus Mediale Dextrum (Sağ): 1. ila 4. bel omurlarından kaynaklanır.
  • Crus Mediale Sinistrum: Kökeni 1. ila 3. bel omurları arasındadır.
• Crus Laterale: Bu özel bölüm iki kemerden doğar:
  • Arcus Lumbocostalis Medialis (Psoasarcade): Ligamentum arcuatum mediale olarak da bilinir, crus laterale’nin kaynaklandığı birincil kemerlerden biridir.
  • Arcus Lumbocostalis Lateralis (Quadratus Arcade): Yaygın olarak ligamantum arcuatum laterale olarak anılır, crus laterale’ye yol açan ikincil kemerdir.
• Diyaframın yapısını ve işlevini kapsamlı bir şekilde anlamak için bu sınıflandırmaların bilinmesi zorunludur. Pars lumbalis ve onun çeşitli alt bölümleri, solunum sisteminde çok önemli bir rol oynayan diyafram anatomisinin karmaşık doğasını sergiliyor.

Pars costalis (kaburga kısmı)

“Pars Costalis” terimi tam anlamıyla diyaframın “kaburga kısmı” olarak tercüme edilebilir. Kökeni ve diğer kaslarla entegrasyonunun anlaşılması, solunum mekaniğindeki önemli rolüne dair fikir verir.

Pars Costalis Liflerinin Kökenleri:

Pars Costalis’in lifleri benzersiz bir kökene sahiptir. Kosta kıkırdaklarının iç yüzeylerinden ve komşu dokulardan ortaya çıkarlar. Spesifik olarak, her iki taraftaki alt altı kaburgadan kaynaklanırlar. Bu stratejik konumlandırma, Pars Costalis’in nefes alma süreci sırasında verimli bir şekilde daralmasına ve genişlemesine olanak tanır.

Transversus Abdominis Kası ile Kilitlenme:

Tek başına çalışmayan Pars Costalis’in lifleri, transversus abdominis kası olarak bilinen başka bir kasın lifleriyle karmaşık bir şekilde birbirine kenetlenir. Bu ara bağlantı, bu kaslar arasında sinerjistik bir harekete izin vererek etkili solunum fonksiyonlarını kolaylaştırır.

Pars Sternalis (Sternumun bir kısmı):

Bu bölüm, göğüs kemiğinin ksifoid çıkıntısının hemen arkasında yer alan iki kısa, etli şeritten kaynaklanan liflerle karakterize edilir. Bu lifler daha sonra diyaframın merkezi tendonuna yayılarak diyaframın temel gücünü sağlamlaştırır.

Diğer Önemli Parçalar:

• Diafragma Pelvis: Pelvik bölge ile ilgili.
• Diaphragma Urogenitale: Ürogenital sisteme ait.
• Diaphragma Sellae: Kafatasındaki eyer benzeri yapıyla ilgili.

İşlevsellik

Ana solunum kası olarak işlev gören diyafram, alt apertura torasisi kapatarak onu karından ayırır. Solunumda çok önemli bir rol oynayarak akciğerlerin genişlemesini ve daralmasını kolaylaştırır.

Embriyolojik Evrim

Diyaframın embriyolojik yolculuğu büyüleyicidir. Boyun ön bölgesindeki mezodermden septum transversum olarak köken alır ve diyaframın öncüsü olarak görev yapar. Gelişim ilerledikçe septum transversum, zarın plöroperitoneal kısmı ve mezenteryumun dorsal kısmı ile birleşir. Ayrıca beslenme desteği için c3 ile c5 arasında diyaframın omurilik sinir bağlantısı ortaya çıkar. Embriyonik gelişim nedeniyle, kalbin uzunlamasına mesafesi ve konumu bir değişime uğrar ve kendisini mevcut konumuna taşır.

Tarih

Torasik diyaframın tarihi eski Yunanlılara kadar uzanmaktadır. Diyaframın bilinen ilk tanımı, M.Ö. 5. ve 4. yüzyıllara ait tıbbi yazıların bir koleksiyonu olan Hipokrat Külliyatı’nda bulunur. Hipokrat ve takipçileri diyaframın solunum, sindirim ve diğer vücut fonksiyonlarında önemli bir rol oynadığına inanıyorlardı.

MS 2. yüzyılda Yunan hekim Galen diyaframın anatomisi ve işlevine ilişkin ilk ayrıntılı açıklamayı yaptı. Galen, diyaframın vücuttaki en önemli kas olduğuna ve havanın ve kanın hareketinden sorumlu olduğuna inanıyordu.

Takip eden yüzyıllarda diyafram hakkındaki bilgiler artmaya devam etti. 16. yüzyılda Belçikalı anatomist Andreas Vesalius diyaframın ilk doğru çizimini sağladı. 17. yüzyılda İtalyan fizyolog Giovanni Alfonso Borelli, diyaframın havayı akciğerlere girip çıkarmak için nasıl kasılıp gevşediğini gösteren deneyler yaptı.

19. & 20. yüzyıllarda bilim insanları diyaframla ilgili birçok önemli keşifte bulundular. Diyaframın frenik sinir tarafından innerve edildiğini ve beyin ile omurilikteki karmaşık bir nöron ağı tarafından kontrol edildiğini öğrendiler. Ayrıca diyaframın solunum, fonasyon ve kusma gibi çeşitli vücut fonksiyonları için gerekli olduğunu da keşfettiler.

Bugün diyafram vücutta en iyi çalışılan kaslardan biridir. Bilim insanları diyaframın sağlık ve hastalıktaki rolü hakkında bilgi edinmeye devam ediyor. Örneğin, son araştırmalar diyaframın kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) gelişiminde ve ilerlemesinde rol oynayabileceğini göstermiştir.

Diyafram gerçekten olağanüstü bir kastır. Yaşam için gereklidir ve birçok farklı bedensel fonksiyonda rol oynar. Diyaframın tarihi, onu yüzyıllar boyunca araştıran insanların bilimsel merakının ve yaratıcılığının bir kanıtıdır.

Kaynak:

1. Standring, S. (2015). Gray’s anatomy: The anatomical basis of clinical practice. Elsevier Health Sciences.
2. Moore, K. L., Dalley, A. F., & Agur, A. M. (2013). Clinically oriented anatomy. Lippincott Williams & Wilkins.
3. Sadler, T. W. (2011). Langman’s medical embryology. Lippincott Williams & Wilkins.