Category Archives: Psikoloji

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Kabuslar, uyandıktan sonra yoğun korku, endişe ve huzursuzluk hissine neden olabilen canlı, rahatsız edici rüyalardır. Kabuslar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilirken, seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’lar) de dahil olmak üzere bazı ilaçların potansiyel bir yan etkisi olarak bildirilmiştir. SSRI’lar depresyon, anksiyete bozuklukları ve obsesif-kompulsif bozukluk gibi durumları tedavi etmek için yaygın olarak reçete edilen bir antidepresan ilaç sınıfıdır. SSRI’ları ve Nasıl Çalıştıklarını Anlamak SSRI’ların beyindeki bir nörotransmitter olan serotonin seviyelerini artırarak çalıştığına inanılmaktadır. Serotonin ruh hali, uyku ve diğer fizyolojik süreçlerin düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. SSRI’lar serotoninin geri […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Lamba ışığından kaçınma veya belirli durumlarda lambayı yakma konusundaki isteksizlik, insan davranışını etkileyen çeşitli faktörleri dikkate alan psikososyolojik bir analiz yoluyla anlaşılabilir. Bireysel tercihler ve psikolojik faktörler rol oynarken, sosyal ve kültürel etkiler de bu olguya katkıda bulunabilir. İşte bazı potansiyel nedenler: Bireysel tercihler: İnsanlar yaşam alanlarında belirli bir aydınlatma seviyesi veya ambiyans için kişisel tercihlere sahip olabilirler. Bazı kişiler lamba ışığını çok parlak veya gözleri için sert bulabilirken, diğerleri daha kısık veya daha yumuşak aydınlatma seçeneklerini tercih edebilir. Bireysel duyusal hassasiyetler ve konfor seviyeleri değişebilir. Psikolojik çağrışımlar: Lamba ışığı […]

Tahmini okuma süresi: 3 dakika Pozitif psikoloji, insanın güçlü yönleri, esenliği ve optimal işleyişinin bilimsel olarak incelenmesine odaklanan bir psikoloji dalıdır. Bireylerde ve toplumlarda olumlu duyguları, olumlu deneyimleri ve olumlu özellikleri anlamaya ve teşvik etmeye çalışır. Pozitif psikoloji, yalnızca akıl hastalığını tedavi etmeye odaklanmak yerine, yaşam kalitesini artırmayı ve bireylerin gelişmesine yardımcı olmayı amaçlar. “Pozitif psikoloji” terimi 1990’ların sonunda psikolog Martin Seligman tarafından ortaya atılmıştır. Seligman, psikolojinin odağını öncelikli olarak sorun odaklı bir yaklaşımdan refah ve gelişmeyi vurgulayan bir yaklaşıma kaydırmak istemiştir. Tarihçe: Pozitif psikoloji, 20. yüzyılın sonlarında resmi bir çalışma alanı olarak ortaya çıkmış […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Fonksiyonel bozukluk kavramı tıp ve psikiyatride uzun bir geçmişe sahiptir ve bu durumların anlaşılması ve teşhisi zaman içinde önemli ölçüde gelişmiştir. Tarihsel olarak, işlevsel bozukluklar genellikle “kafada” olarak reddedilirdi çünkü fiziksel bir neden tespit edilemezdi. Hastaların bazen semptomlarını uydurdukları ya da kötü niyetli oldukları düşünülüyordu. Ancak zaman içinde, bunların önemli sıkıntı ve bozulmaya neden olan gerçek ve ciddi durumlar olduğu anlaşılmıştır. Geçmişte birçok işlevsel bozukluk “histeri” olarak sınıflandırılıyordu; bu terim olumsuz çağrışımları ve özgüllük eksikliği nedeniyle terk edilmiştir. “Somatoform bozukluklar” terimi de kullanılmıştır, ancak bu terim büyük ölçüde yerini, tıbbi […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Adolf Albrecht Friedländer, yaşamı boyunca psikiyatri alanına önemli katkılarda bulunmuş Avusturyalı ünlü bir psikiyatristtir. 8 Ağustos 1870’te Viyana yakınlarındaki Dornbach’ta doğan Friedländer, tıp eğitimini Viyana Üniversitesi’nde tamamladı ve dahili psikiyatri alanında uzmanlaştı. Kariyerinin ilk yıllarında Jena’da Otto Binswanger ve Frankfurt’ta Emil Sioli gibi psikiyatrinin önde gelen isimleriyle çalıştı. Friedländer 1903 yılında Prusya vatandaşlığına geçti ve Almanya’da hekimlik yapma ruhsatını aldı. Friedländer 1902 ve 1904 yılları arasında bir yandan doktora tezini hazırlarken bir yandan da özel psikiyatri kliniğini kurmakla meşgul oldu. Privatklinik Hohe Mark im Taunus adını taşıyan klinik, Bad Homburg […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika “Sabit Fikir” (idée fixe) ifadesi Fransızca kökenlidir ve İngilizce’de “sabit fikir” anlamına gelmektedir. Tarihsel olarak bu terim, bir kişinin zihnine hakim olan ve genellikle hayatının diğer yönlerine zarar veren bir saplantı veya meşguliyeti tanımlamak için kullanılmıştır. “İdee fixe” terimi öncelikle, 1830 yılında bestelediği Fantastique Senfonisi’nde tekrar eden bir temayı tanımlamak için kullanan Fransız Romantik besteci Hector Berlioz ile ilişkilendirilir. Bu bağlamda “idée fixe”, kahramanın saplantısının nesnesini, sevdiği bir kadını temsil eden müzikal bir motiftir. Bu motif senfoni boyunca farklı biçimlerde yeniden ortaya çıkar ve kahramanın ısrarlı saplantısını sembolize eder. Psikoloji […]

Tahmini okuma süresi: < 1 dakika Genellikle Abbé Faria olarak bilinen José Custódio de Faria, Franz Mesmer’in çalışmalarını takip ederek hipnotizmanın bilimsel olarak incelenmesinin öncülerinden biri olarak kabul edilen Luso-Goan Katolik bir keşişti. Hipnozun “hayvani manyetizma” aracılığıyla gerçekleştiğini iddia eden Mesmer’in aksine Faria, hipnozun tamamen telkin gücüyle çalıştığını anlamıştır. O zamanlar bir Portekiz kolonisi olan Goa’da (Hindistan) 1756’da doğan Faria, 15 yaşında Portekiz’e taşındı. Siyaset dünyasına karıştı ve Fransızlar ile Portekizliler arasındaki çatışmanın ortasında kaldı. Hapse atıldıktan sonra Fransa’ya taşındı ve burada hipnotizma çalışmalarına odaklandı. Faria Paris’te oryantal hipnozu Avrupa’ya tanıttı ve hipnoza neden olan şeyin […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Family Zero, 20. yüzyılın başlarında İsviçreli psikiyatrist ve öjenikçi Josef Jörger tarafından ortaya atılmış bir terimdir. Jörger bu terimi İsviçre’nin Graubünden Kantonunda incelediği bir grup Yeniş’i tanımlamak için kullanmıştır. Yenişler, Romanlara benzer şekilde Avrupa’da geleneksel olarak gezginci bir gruptur ve sıklıkla ayrımcılık ve önyargıyla karşı karşıya kalmışlardır. Jörger, Yeniş aileleri üzerine çalışmalarına 1886 yılında başlamış, bu ailelerin geçmişlerini ve özelliklerini titizlikle araştırmıştır. Özellikle serserilik, alkolizm, suç, ahlaksızlık, zihinsel zayıflık, ruhsal bozukluk ve fakirlik gibi “olağan aile tipinden sapmalar” olarak algıladığı şeylerle ilgilenmiştir. Jörger, bu özelliklere sahip Yeniş grubunu “Sıfır Aile” […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Geçici sendrom, psikiyatride genellikle tedavi olmaksızın saatler ila birkaç gün içinde kendiliğinden düzelen fiziksel temelli tüm psikopatolojik semptomlar için kullanılan sistematik bir terimdir. Deliryumun aksine, bu semptomatoloji bilinç bulanıklığı (bilincin niteliksel bozukluğu) olmadan ortaya çıkar. “Geçici sendromlar” kolektif ismi Hans Heinrich Wieck tarafından ortaya atılmıştır. Akut eksojen reaksiyon tiplerinin bir alt grubunu temsil ederler. Her ikisi de klasik Alman psikiyatrisinin temel kavramlarıdır. Fiziksel olarak gerekçelendirilebilir, yani eksojen akut psikozları endojen psikozlardan ayırmaya yararlar, bkz. psikiyatrinin üçlü sistemi. Hans Heinrich Wieck geçiş sendromlarını işlevsel psikozlar arasında saymıştır. Bu işlevsel tanımlama, bozukluğun […]

Tahmini okuma süresi: < 1 dakika Leonid Drosnés, Rusya’da psikanalizin ilk günlerinde önemli rol oynamış bir Rus psikiyatrist ve psikanalistti. Petersburg’da 26 Eylül 1880’de doğdu ve Odessa’da tıp okudu, daha sonra psikiyatri eğitimini tamamladı. En önemli rollerinden biri, daha sonra Sigmund Freud’un hastası olduktan sonra “Kurt Adam” olarak tanınan Sergius Pankejeff’in kişisel doktoru olmasıydı. Drosnés başlangıçta Pankejeff’i St. Petersburg’da tedavi etti ve daha sonra onunla birlikte 1910 yılında Freud’la tanışmak için Viyana’ya gitti. Ziyaret başlangıçta Bern’de Paul Dubois’nın yanında bir tedavi olarak planlanmıştı, ancak tanıdıkları Drosnés’i Viyana’da Freud’un yanında kalmanın daha mantıklı olacağına ikna etti. Drosnés […]