Category Archives: Makaleler

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Süper çözünürlüklü mikroskop ile yapılan çalışma dentritlerdeki tau’nun kontrol ettiği Fyn kümeleşmesini açığa çıkarıyor. Queensland üniversitesindeki araştırmacılar canlı beyin hücresindeki önemli bir molekülü, süper çözünürlüklü mikroskop ile gözlemleyerek, demansa neyin sebep olduğunu ve hafızadaki değişimin neden gerçekleştiğini açıklamaya çalıştılar. Queensland Brain Institute’deki yaşlanma ve demans araştırmasıyla ilgilenen Clem Jones merkezindeki profesörler Frédéric Meunier ve  Jürgen Götz, Tau adı verilen, Alzheimer hastalığında da rol oynayan bu proteini incelediler. Tau, Fyn adı verilen bir başka proteinin düzenlenmesini sağlayan yolda değişiklikler yapabildiği gözlemlendi. […]

Tahmini okuma süresi: 3 dakika İnsanda salgılandığında bireyin gönlünü birine kaptırmasına neden olan gizemli “aşk hormonunun” denizyıldızlarında mideyi ters yüz ederek dışarı çıkardığı keşfedildi. Kökleri uzun zaman önceye dayanan oksitosin hormonu, farklı canlı türlerinde çeşitli işlevlere sahip olabiliyor. Daha önce yapılan çalışmalar hormonun farelerde iştah kaybı yarattığını ve bazı kuşları daha cömert hale getirerek yiyeceklerini diğer kuşlarla paylaşmasını sağladığını keşfetmişti. Bilim insanları bu en yeni araştırmada kimyasalı denizyıldızlarına enjekte ettiklerinde hormonun “içi dışına çıkarma” mekanizmasını tetiklediğini gözlemledi. Bu, denizyıldızlarının yemek yemek için kullandıkları pozisyonda midelerinin tersyüz olması anlamına geliyor. Denizyıldızına oksitosin […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Saç kökleri veya kıl kökleri olarak andığımız foliküllerdeki kök hücrelerin, farelerde; nöronları çevreleyen gliaların rejenerasyonunu sağlamada oldukça büyük bir potansiyele sahip olduğu gösterildi. VA Maryland Health Care System ve University of Maryland Tıp Fakültesi’nden Thomas Hornyak ve araştırma ekibinin gerçekleştirdiği araştırma, analizleri ve sonuçları PLOS Genetics‘te yayımlandı. Temelde, kıl folikülleri kök hücrelerinin oldukça yüksek potansiyelli, çok farklı hücrelere dönüşme potansiyelini genomunda taşıyan (pluripotent) kök hücreler olduğu biliniyor. Bunu doğrulayan mevcut keşif ile de, belirli nörodejeneratif hastalıklara karşı yeni terapötik seçeneklerin üretilebilmesi […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika MS hastalığı yani multipl sklerozda vücudun bağışıklık sistemi, spinal korda, beyin ve optik sinirleri yalıtan miyelin kılıfa saldırarak zarar veriyor. Bu nedenle sinirler sanki plastiği soyulmuş elektrik kabloları gibi kısa devre yapmaya, fonksiyonları bozulmaya başlıyor. İşte bilim insanları tarafından yeni geliştirilen sentetik bir molekülün hasar alan myelinleri yeniden onarabileceğini gösterdi. Bu yeni molekülden geliştirilecek ilaç umut vadediyor. Oregon Health and Science Üniversitesi’nden Prof. Tom Scanlan ilk sobetirom molekülü üreteli 20 yıl geçti, bu ilaç normalde kolesterolü düşürüyor. 2013 yılına gelindiğinde […]

Tahmini okuma süresi: 4 dakika Koltuğunuzda uzanmış televizyon seyrediyorsunuz ve birden aklınıza düşündüğünüzde size rahatsızlık hissi veren bir senaryo geliyor. İstenmeyen, sakıncalı ve değerlerinizle tamamen uyumsuz bu düşünceler aklınıza geldiği için kendinize kızıyorsunuz ancak düşüncelerinize engel olamıyor, hayallerinizi daha da ileri boyutlara taşıyorsunuz. Yeter! Peki aklınıza gelen bu düşüncelerin sorumlusu siz misiniz? Bir de şu açıdan bakalım. Düşündüğünüzde kendinizi fazlasıyla rahatsız hissettiğiniz bu düşüncelerinizi, başkalarının da okuyabildiğini bir düşünün. Daha da ileri gidelim ve bunları herkesin okuyabileceği şekilde; örneğin tweet attığınızı düşünün. Muhtemelen düşündüğünüz bu […]

Tahmini okuma süresi: 3 dakika Demokratik süreç, vatandaşların –çoğunluğunun– en iyi politik adayı ya da en iyi politik düşünceyi ayırt edebildiği kabulüne dayanır. Basitçe çoğunluğun egemenliğine dayanan bu süreç, çeşitli felsefe alanlarında da farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yunanca Demos (halk) ve Kratos (iktidar, erk) sözcüklerinin bir araya getirilmesiyle oluşan, halkın gücü ya da iktidarı anlamında kullanılan demokrasi (dẽmokratia) kavramı, ilk kullanımından beri felsefesinin temel sorunlarından birisi olmuştur. Terimin kökeninden başlayarak, yüklenen anlamlar, geçirdiği evreler, teori ve pratik açısından ele alınışında ve toplumların uygulamalarında görülen farklılıklar, olumlu-olumsuz yönleriyle […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Alaska Fairbanks Üniversitesi ve Manchester Üniversitesi’nden profesörlerin yer aldığı bir grup bilim insanı, Dr. Kara Hoover önderliğinde, koku duyumuzun nasıl evrimleştiğini ve uzun zaman önce soyu tükenen atalarımızın koku duyularını nasıl geliştirdiklerini araştırdı. Koku alma duyusu, yiyeceklerin tadını alabilme ve hoş olan ile olmayan maddeleri tanımlayabilme yetisi ile bağlantılı olduğundan insan toplulukları için çok önemli bir rol oynuyor. Burnumuzda yaklaşık 4 milyon koku hücresi var ve bu hücrelerin 400 farklı çeşidi bulunuyor. Popülasyonlar içerisinde ve arasında kokuları tanımlayabilen muazzam bir […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Planladığımız gibi egzersiz yaptığımızda, birkaç parka çikolata yediğimizde veya sevdiğimiz birinden güzel bir mesaj aldığımızda salgıladığımız dopaminin etkisini aslında tüm insanlar bir yere kadar hissetmekte ancak moleküler olarak etkilerini, sinir hücrelerinin aktivasyonu ve yapısında nasıl değişimlere yol açtığını henüz bilim dünyası da tam olarak bilememektedir. Hafif ve kısa süreli bir neşeye sebep oluyormuş gibi görünen dopaminin elbette moleküler olarak tek etkisi bu değil ve uzun vadede ne gibi değişimler yarattığı hala bir soru işareti. Ancak biliyoruz ki bu kimyasal nörotransmitter […]

Tahmini okuma süresi: 2 dakika Oksitosin hormonu üzerinde yapılan araştırmalarda, bu hormonun anksiyete, empati, sosyal etkileşim ve korumacılık hatta sorumluluk duyguları üzerinde çok olumlu etkilerinin olduğu gösterilmişti. Bu nedenlerle de oksitosin son dönemlerde gittikçe artan biçimde otizm spektrum bozukluğu (ASD) araştırmalarının da genel ve etkili bir konu mankeni olmaya başladı. Bunun temel mantığı ise, otizmin düşük oksitosin seviyesi ile ilişkilendirilebilen davranışsal ve bilişsel değişimler ile karakterize edilmesidir. CD38 adı ile bildiğimiz enzimin yakın zamanda oksitosin salgılanması ile kritik bir ilişki içinde olduğu gösterildi. FASEB Journal‘de yayımlanan […]