“AV Blok III” veya “Üçüncü derece atriyoventriküler blok” terimi üç unsurdan oluşur. “AV” atriyoventriküler anlamına gelir ve kalbin atriyum ve ventriküllerini ifade eder. “Blok”, elektriksel uyarıların akışındaki bir tıkanıklığı belirtir ve “III” veya “Üçüncü derece” şiddet düzeyini belirtir. Bu tıkanıklık biçimi ilk olarak 20. yüzyılın başlarında, klinisyenlerin kalpteki elektriksel aktiviteleri daha kesin olarak anlamalarına olanak tanıyan elektrokardiyografinin gelişmesiyle birlikte kategorize edildi.

Tam kalp bloğu olarak da bilinen üçüncü derece AV blok, kulakçıklarda (kalbin üst odaları) üretilen elektriksel uyarıların tamamen bloke olduğu ve ventriküllere (kalbin alt odaları) ulaşmadığı ciddi bir kalp rahatsızlığıdır. Sonuç olarak atriyumlar ve ventriküller birbirinden bağımsız olarak atıyor. Bu durum, kalbin yetersiz pompalanmasına yol açabilir ve genellikle geçici veya kalıcı kalp pili uygulaması gibi acil tedavi gerektiren tıbbi bir acil durum olarak kabul edilir.

Belirtileri

Tam kalp bloğu olarak da bilinen üçüncü derece AV blok, atriyumlardan gelen elektrik sinyallerinin ventriküllere ulaşamadığı ciddi bir kalp rahatsızlığıdır. Atriyumlar ve ventriküller arasındaki bu kopukluk, her odanın bağımsız olarak atmasına neden olur ve bu da etkisiz ve sıklıkla tehlikeli dolaşım dinamiklerine yol açar.

Yaygın Belirtiler:

• Bradiaritmi: Yavaş bir kalp atış hızı sıklıkla kalp debisinin azalmasına yol açarak yorgunluk ve halsizliğe neden olur.
• Baş dönmesi veya baş dönmesi: Beyne giden kan akışının azalması, baş dönmesi veya sersemlik hissine neden olabilir.
• Senkop: Bayılma olarak da bilinen bu durum, beyin yeterli oksijen alamadığında ortaya çıkar.
• Nefes Darlığı: Azalan kalp debisi ve bozulmuş akciğer perfüzyonu nedeniyle.
• Angina: Kalp kasına yeterli oksijen gitmemesi nedeniyle oluşan göğüs ağrısı.
• Kalp Yetmezliği Belirtileri: Sıvı tutulması, bacaklarda şişme, yatarken nefes darlığı.
• Bilişsel Etkiler: Özellikle yaşlı hastalarda kafa karışıklığı veya odaklanma zorluğu.
• Çarpıntı: Düzensiz veya anormal kalp atışları hissi.
• Egzersiz İntoleransı: Fiziksel aktivite sırasında yorgunluk veya nefes darlığı.

Teşhis Araçları:

• Elektrokardiyogram (EKG): P dalgaları ile QRS kompleksleri arasında ilişki olmadığını gösterir.
• Holter İzleme: Aralıklı blokları yakalamak için.
• Ekokardiyogram: Kalp fonksiyonunu değerlendirmek için.
• Kardiyak Kateterizasyon: Altta yatan neden olarak koroner arter hastalığını dışlamak.

Üçüncü Derece AV Blokun EKG Özellikleri (AV Blok III)

Genel özellikleri:

• P dalgaları ile QRS kompleksleri arasındaki ilişkinin kesilmesi: Üçüncü derece AV blokta atriyum ve ventriküller elektriksel olarak bağlı değildir; bu nedenle EKG’de P dalgaları ve QRS kompleksleri birbirinden tamamen bağımsız görünmektedir.

Spesifik EKG Bulguları:

• P Dalgaları: Düzenli olacak ancak QRS kompleksleriyle ilişkili olmayacak. Her QRS kompleksi için sıklıkla birden fazla P dalgası görülebilir.
• QRS Kompleksleri: Tipik olarak düzenlidir ancak blok ventriküler kalp piline kaymaya neden olmuşsa geniş olabilir.
• PR Aralığı: Üçüncü derece AV blokta P dalgalarının QRS kompleksleri ile ilişkili olmaması nedeniyle PR aralığı kavramı anlamsız hale gelmektedir.
• Atriyal Hız ve Ventrikül Hızı: Atriyumlardan ventriküllere sinyal iletimindeki tıkanıklık nedeniyle atriyal hız genellikle ventriküler hızdan daha hızlıdır.
• Kalp Atış Hızı: Çoğunlukla yavaştır ve bloğun distalinde daha yüksek bir hızı koruyabilen ikincil bir kalp pili olmadığı sürece bradikardiye yol açar.
• Kaçış Ritimleri: Geniş QRS kompleksleriyle karakterize ventriküler kaçış ritimleri görülebilir.
• İzoelektrik Taban Çizgisi: P dalgaları ile QRS kompleksleri arasında sıklıkla belirgin bir izoelektrik taban çizgisi vardır ve bunların ayrışmasının altını çizer.

AV Bloktan Ventriküler Taşikardiye Geçişin Patofizyolojisi

Temel Koşullar ve Riskler
AV bloğundan, özellikle de üçüncü derece AV bloğundan ventriküler taşikardiye (VT) geçiş, kritik ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir senaryodur. Bireyleri bu olaylar dizisine yatkın hale getiren koşullar arasında iskemik kalp hastalığı, kardiyomiyopatiler, elektrolit dengesizlikleri ve ilaç toksisitesi yer alır.

Tetikleme Mekanizmaları

• Kaçış Ritimleri: AV blok, özellikle tam kalp bloğu durumunda, ventriküler kaçış ritimleri kalbin yedek mekanizması olarak görev yapabilir. Bu ritimler bazen VT’ye dönüşebilir.
• İskemi: Tıkanma nedeniyle kalp dokusuna giden kan miktarının azalması, VT dahil ventriküler aritmileri tetikleyebilir.
• Yeniden Giriş Devreleri: Hastalıklı veya yaralı kalp dokusunda, VT’ye yol açabilecek yeniden giriş devrelerine neden olan dairesel elektrik yolları oluşabilir.
• Otomatiklik: Ventrikül odaklarındaki yüksek otomatiklik, özellikle AV blok nedeniyle atriyumdan gelen normal pacing tehlikeye girdiğinde tetikleyici olarak da görev yapabilir.
• Elektrolit Dengesizlikleri: Potasyum, magnezyum veya kalsiyum seviyelerindeki değişiklikler ventriküler aritmilere zemin hazırlayabilir.

Klinik Etkiler

• Hemodinamik İnstabilite: Ventriküler taşikardi sıklıkla kalp debisinin azalmasına, hipotansiyona ve şoka yol açar.
• İlerleme Riski: VT, anında yaşamı tehdit eden bir durum olan ventriküler fibrilasyona daha da dejenere olabilir.

Yönetmek

• Acil Stabilizasyon: Defibrilasyon ve ilaç tedavisi dahil Gelişmiş Kardiyak Yaşam Desteği (ACLS) protokolleri.
• Geri Döndürülebilir Nedenler: İskemi veya elektrolit dengesizlikleri gibi altta yatan nedenlerin tedavisi çok önemlidir.

Nedenleri

• İskemik Kalp Hastalığı: Kalbe kan akışının olmaması, elektriksel iletim sistemine zarar verebilir.
• Kardiyomiyopatiler: Kalp kası hastalıkları elektrik sistemini etkileyebilir.
• İlaçlar: Beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri gibi bazı ilaçlar AV blokajına neden olabilir veya bu blokajı şiddetlendirebilir.
• Konjenital Koşullar: Bazı insanlar bu durumla doğarlar veya gelişmeye daha yatkındırlar.
• Elektrolit Dengesizliği: Potasyum gibi elektrolitlerin anormal seviyeleri kalbin elektrik sistemini etkileyebilir.
• Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit ve lupus gibi durumlar kalp dokusunda iltihaplanmaya neden olarak elektrik iletimini etkileyebilir.
• Cerrahi Komplikasyonlar: Kalp ameliyatı bazen kalbin elektrik sistemine zarar verebilir.
• Enfeksiyonlar: Lyme hastalığı, diğer bakteriyel enfeksiyonların yanı sıra AV bloğuna neden olabilir.
• İdiyopatik: Bazı durumlarda kesin neden bilinmemektedir.,

Tedavisi:

AV blok III’ün tedavisi durumun ciddiyetine bağlıdır. Hafif vakalarda hastaların herhangi bir tedaviye ihtiyacı olmayabilir. Ancak daha ciddi vakalarda kalp yetmezliği veya ani kalp ölümü gibi komplikasyonları önlemek için tedavi gerekli olabilir.

AV blok III’ün en yaygın tedavisi kalp pilidir. Kalp pili göğse yerleştirilen küçük bir cihazdır. Kalbe, kalp atış hızını ve ritmini düzenlemeye yardımcı olan elektriksel uyarılar gönderir.

Tarihçesi

AV blok III’ün geçmişi, hekimler tarafından ilk kez “tam kalp bloğu” olarak tanımlandığı 1800’lü yılların sonlarına kadar uzanır. O zamanlar nadir görülen ve sıklıkla ölümcül bir durumdu.

1900’lerin başında araştırmacılar AV blok III’ün altında yatan mekanizmaları araştırmaya başladılar. Bunun, kalbin atriyumlarını ve ventriküllerini birbirine bağlayan elektriksel iletim sisteminin bozulmasından kaynaklandığını keşfettiler.

1900’lerin ortalarında kalp pillerinin geliştirilmesi AV blok III tedavisinde devrim yarattı. Kalp pilleri, normal kalp atış hızını ve ritmi geri getirebilen yapay bir kalp atışı sağlayabilir.

Günümüzde AV blok III hala ciddi bir durumdur ancak sıklıkla kalp pili ile tedavi edilebilir. Uygun tedavi ile AV blok III’lü hastalar uzun ve sağlıklı bir yaşam sürebilirler.

• 1893: İngiliz doktor Alfred Waller, ilk AV blok III vakasını anlattı.
• 1902: İngiliz kardiyolojisinin öncülerinden Sir Thomas Lewis, AV blok III’ün klinik özelliklerini açıkladı.
• 1920’ler: Araştırmacılar AV blok III’ün altında yatan mekanizmaları araştırmaya başladı.
• 1950’ler: İlk kalp pilleri geliştirildi.
• 1960’lar: Kalp pilleri daha güvenilir ve uygun fiyatlı hale geldi.
• 1970’ler: Kalp pilleri AV blok III’ü tedavi etmek için yaygın olarak kullanıldı.
• Bugün: AV blok III hala ciddi bir durumdur, ancak sıklıkla kalp pili ile tedavi edilebilir.

Kaynak:

1. Epstein, A. E., DiMarco, J. P., Ellenbogen, K. A., Estes III, N. A., Freedman, R. A., Gettes, L. S., … & Schoenfeld, M. H. (2008). ACC/AHA/HRS 2008 Guidelines for Device-Based Therapy of Cardiac Rhythm Abnormalities. Journal of the American College of Cardiology, 51(21), e1-e62.
2. Kusumoto, F. M., Schoenfeld, M. H., Barrett, C., Edgerton, J. R., Ellenbogen, K. A., Gold, M. R., … & Slotwiner, D. J. (2018). 2018 ACC/AHA/HRS Guideline on the Evaluation and Management of Patients With Bradycardia and Cardiac Conduction Delay. Journal of the American College of Cardiology, 74(7), e51-e156.
3. Barold, S. S., & Herweg, B. (2010). Third-degree atrioventricular block. Journal of the American College of Cardiology, 56(16), 1306-1310.
4. Brignole, M., Auricchio, A., Baron-Esquivias, G., Bordachar, P., Boriani, G., Breithardt, O. A., … & Kirchhof, P. (2013). 2013 ESC Guidelines on cardiac pacing and cardiac resynchronization therapy. European heart journal, 34(29), 2281-2329.
5. Epstein, A. E., DiMarco, J. P., Ellenbogen, K. A., Estes, N. A. M., Freedman, R. A., Gettes, L. S., … & Page, R. L. (2008). ACC/AHA/HRS 2008 Guidelines for Device-Based Therapy of Cardiac Rhythm Abnormalities. Circulation, 117(21), e350-e408.
6. Ellenbogen, K. A., Kaszala, K. (2016). Cardiac Pacing and ICDs. Wiley-Blackwell.
7. Goldberger, A. L. (2006). Clinical Electrocardiography: A Simplified Approach. Elsevier Health Sciences.
8. Surawicz, B., Knilans, T., Chou T. (2008). Chou’s Electrocardiography in Clinical Practice: Adult and Pediatric. Elsevier Saunders.
9. Zipes, D. P., & Wellens, H. J. (1998). Sudden cardiac death. Circulation, 98(21), 2334-2351.
10. Josephson, M. E. (2008). Clinical Cardiac Electrophysiology: Techniques and Interpretations. Lippincott Williams & Wilkins.
11. Myerburg, R. J., & Castellanos, A. (2015). Cardiac arrest and sudden cardiac death. In Braunwald’s Heart Disease: A Textbook of Cardiovascular Medicine.