Demansla ilişkili psikozu olan kişiler için araştırma amaçlı bir antipsikotik tedavinin sürekli faydalarına dair kanıtlar yayınlanmıştır.
Dünya çapında Alzheimer hastalığıyla yaşayan 45 milyon insanın yarısına yakını psikotik ataklar yaşayacak, bu rakam diğer bunama türlerinde daha da yüksek. Psikoz, demansta daha hızlı bir bozulma ile bağlantılıdır.
Buna rağmen, özellikle rahatsız edici bu semptomlar için onaylanmış, güvenli ve etkili bir tedavi yoktur. Demanslı kişilerde yaygın olarak kullanılan antipsikotikler sedasyona, düşmelere ve ölüm riskinin artmasına neden olur.
Pimavanserin, serotonin 5HT2A reseptörlerini bloke ederek çalışır ve dopamin reseptörleri ile etkileşime girmez. Parkinson hastalığı psikozu olan kişilerde halüsinasyonları ve sanrıları tedavi etmek için ABD’de lisanslanmıştır.
New England Journal of Medicine’de yayınlanan yeni bir makale, Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, Lewy cisimciği, frontotemporal veya vasküler demans ile ilişkili psikozu olan 392 kişide yürütülen bir klinik araştırmayı özetlemektedir. Tüm katılımcılara 12 hafta boyunca pimavanserin verildi. Bir semptom iyileştirme eşiğine ulaşanlar daha sonra 26 haftaya kadar pimavanserin veya plaseboya atandılar.
Deneme, pozitif etkinlik sonuçları için erken durduruldu. 351 katılımcıdan 217’si (%61.8), 112’si plaseboya ve 105’i pimavanserin’e atanan sürekli bir başlangıç tedavi yararına sahipti. Plasebo grubunun 28/99’unda (%28.3) nüks meydana geldi, pimvanserin grubunun 12/95’inde (%12.6), pimvanserin nüks oranını yarıdan fazla azalttı ve kalıcı faydayı önemli ölçüde iyileştirdi.
Psikoz, demansı olan tüm insanların yarısını etkiler ve özellikle rahatsız edici bir semptomdur – ancak şu anda güvenli ve etkili bir tedavi yoktur. Halihazırda kullanılan antipsikotiklerin zarar verdiği bilinmektedir ve en iyi uygulama kılavuzları, sonuç olarak demansı olan kişilere 12 haftadan daha uzun süre reçete edilmemesini önermektedir. Acilen alternatiflere ihtiyacımız var. Pimavanserin grubundaki nüks oranının plasebo grubundan daha düşük olması, tedavi yararlarının zamanla sürdürülebileceğini göstermesi heyecan verici. Şimdi bunu daha fazla araştırmak için daha uzun ve daha büyük ölçekli denemelere ihtiyacımız var.’
Profesör Clive Ballard, Yönetici Dekan, Exeter Üniversitesi Tıp Fakültesi
Araştırma, baş ağrısı, idrar yolu enfeksiyonu ve kabızlığın pimavanserin grubunda daha sık meydana geldiğini, ancak mortalitede veya diğer antipsikotiklerle arttığı bilinen inme gibi diğer ciddi olaylarda bir artış olmadığını buldu.
Kaynak;
Tariot, P.N., et al. (2021) Trial of Pimavanserin in Dementia-Related Psychosis. New England Journal of Medicine. doi.org/10.1056/NEJMoa2034634.
